TFCC is de afkorting van “triangulair fibrocartilage complex”.
Wat is het?
Het TFCC is een ingewikkeld bandsysteem dat het uiteinde van het spaakbeen en de ellepijp ter hoogte van de pols met elkaar verbindt en stabiliseert. Tevens werkt het als een “stootkussen” en vangt het krachten op tussen het uiteinde van de ellepijp en de polsbotjes, vergelijkbaar met de meniscus in de knie.
Letsels van het TFCC kunnen veroorzaakt worden door slijtage door een te lange ellepijp of door een ongeval. Bij ongeveer 15% van de polsbreuken ontstaat ook een letsel van het TFCC, soms met afbreken van een klein stukje bot van de ellepijp. Slijtage van het TFCC treedt in de loop van het leven bij nagenoeg iedereen op. Rond het 30e levensjaar kunnen de eerste tekenen van slijtage al gevonden worden en bij de 50-plussers wordt bij 50% van alle mensen een scheur in het TFCC gevonden. Deze, aan de leeftijd gerelateerde, slijtage geeft meestal geen klachten, maar kan de beoordeling van pijnklachten aan deze zijde van de pols lastiger maken.
Wat zijn de klachten?
Bij een TFCC scheur treden er pijnklachten op aan de pinkzijde van de pols. Vooral belast draaien en het opdrukken uit een stoel veroorzaakt pijn. Soms is het gewricht tussen het spaakbeen en de ellepijp instabiel geworden. Hierdoor kan de ellepijp als een soort pianotoets ingedrukt worden.
Klachten en de bevindingen bij het lichamelijk onderzoek geven in belangrijke mate richting aan de juiste diagnose. Er zullen in elk geval röntgenfoto’s gemaakt worden om te kijken hoe lang de ellepijp is en om te beoordelen of er afwijkingen aan het bot zichtbaar zijn, zoals artrose of (oude) botbreuken. In een aantal gevallen wordt een MRI-scan gemaakt of een kijkoperatie verricht. Het nadeel van een MRI-scan is dat niet alle TFCC letsels zichtbaar zijn en andersom, op oudere leeftijd vaak sprake is van een aan de leeftijd gerelateerde TFCC afwijking, die niets met de klachten te maken heeft. Met een polsscopie (kijkoperatie) kan het TFCC direct in beeld gebracht worden, echter de dieper gelegen delen kunnen het beste met het lichamelijk onderzoek beoordeeld worden.
Wat kan er aan gedaan worden?
De behandeling van het TFCC letsel is onder andere afhankelijk van de oorzaak, de ernst van het letsel en de tijd tussen letsel en ontdekken van de afwijkingen.
Niet-operatieve behandeling
Stabiele TFCC letsels, veroorzaakt door een ongeval, kunnen in het acute stadium behandeld worden met een bovenarms gips gedurende vier tot zes weken. Hierna volgt een periode van handtherapie gedurende twee tot drie maanden om de pols soepeler en sterker te maken. Bij veel centrale scheuren in het TFCC verdwijnen uiteindelijk de klachten.
De pijn van degeneratieve letsels kunnen ook verminderen met spalktherapie, NSAID’s (zoals ibuprofen en diclofenac) en corticosteroïden injecties.
Operatieve behandeling
Met een polsscopie kun je letsels van het TFCC aantonen, maar ook behandelen.
Losse flarden kunnen glad worden gemaakt door ze te “schaven” en in sommige gevallen kan het TFCC letsel scopisch gehecht worden.
In de meeste gevallen van instabiliteit moet het TFCC gehecht worden via een open procedure. Er wordt een snee gemaakt ter hoogte van de kop van de ellepijp en met botankertjes of pennetjes en staaldraad wordt het TFCC weer vastgemaakt. Bij zeer ernstige instabiliteit en een niet meer te herstellen TFCC, wordt het TFCC gereconstrueerd met lichaamseigen peesweefsel of in een uiterst geval met een prothese.
Een degeneratief ofwel slijtage letsel veroorzaakt door een te lange ellepijp kan behandeld worden door de ellepijp korter te maken of een klein plakje van de ulna af te schaven, de zogenaamde Wafer procedure.
